Recensies - De herinnerde soldaat Anjet Daanje
aan de plaats waar hij in 1917 is gevonden. Zijn voornaam verwijst naar het tijdstip. Deze manier van naamgeven was in België gebruikelijk voor gevonden baby’s.
Lichamelijk mankeert deze volwassen vondeling niets, maar hij lijdt aan geheugenverlies. [...] Het echte en het ingebeelde, het vervalste zijn niet altijd te onderscheiden. [...] De tegenstelling is gelaagd omdat dat wat nep is vaak wel tastbaar is en dat wat echt is niet. De slagveldfoto’s die Julienne construeert zijn concreet, Amands pijn en zijn nachtmerries ongrijpbaar. [...]
Maar de stijl van De herinnerde soldaat doet in niets aan Daanjes vorige romans denken en staat ook binnen de Nederlandse literatuur op zichzelf. Bijna 80 procent van de zinnen, die doorgaans zeer lang zijn, begint met het woord ‘en’. [...] De stijl past goed bij de valse, bewust geconstrueerde visuele oorlogsherinneringen en de gefragmentariseerde identiteiten van Julienne en Amand, die de lezer pas aan het eind van de roman goed kan doorgronden. De lange en ingewikkelde
zinnen bieden de verteller ook de ruimte om de geheimen van het echtpaar te verbergen. [...]
‘Verreweg de beste roman van de afgelopen jaren,’ noemde hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde Yra van Dijk De herinnerde soldaat in NRC Handelsblad. Ze plaatst Daanjes roman tussen het werk van auteurs van de millennialgeneratie. Dat doet Van Dijk niet zonder reden. Daanje is weliswaar niet tussen 1980 en 1990 geboren, maar in 1965. De herinnerde soldaat speelt zich ook niet vorig jaar in de Randstad af, maar honderd jaar geleden in kleinstedelijk Vlaanderen en ruraal Duitsland. En toch is Daanjes roman over de maakbaarheid van herinneringen, de exploitatie van het verlangen naar authenticiteit en de verhouding tussen een virtuele werkelijkheid en het ‘echte’ leven een ontzettend 21ste-eeuws boek. Het weerspiegelt de tijdgeest en overtreft de meeste recente romans in stijl, compositie en originaliteit.
[...] De Amerikaanse filosoof J. David Velleman stelt in zijn essaybundel Self to Self (2006) dat het
V-435 V-436